Η εμπειρία μου ως κωπηλάτη στην «Αργώ»
Ο Νίκος Τουρβάς, εγγονός του Νίκου Βερονίκη, τελειόφοιτος φοιτητής στην Σχολή Ιατρικών Επαγγελμάτων της Λάρισας δέχτηκε να μοιραστεί μαζί μας την συγκλονιστική εμπειρία του ως μέλους πληρώματος της "Αργούς", πιστού αντιγράφου αρχαίας πεντηκοντόρου.
* Πώς ήρθες σε επαφή με τους ανθρώπους που εργάστηκαν για την προετοιμασία του συμβολικού ταξιδιού της «Αργούς»;
Ήταν περίπου πριν 2 χρόνια όταν ερχόμενος σε επαφή με έναν συμφοιτητή μου στον Βόλο ενημερώθηκα για το πειραματικό ταξίδι που προγραμματιζόταν. Ενθουσιάστηκα από την ιδέα κι αποφασίσαμε να ενταχθούμε στο πλήρωμα της «Αργούς» και να ζήσουμε την εμπειρία μαζί. Αρχικά θεωρούσαμε ότι θα μείνει μόνο μια όμορφη ιδέα. Το θεωρούσαμε άπιαστο όνειρο.
* Γιατί άπιαστο; Πιστεύατε ότι τελικά το όλο εγχείρημα δεν θα πραγματοποιούνταν ή ότι δεν θα σας επέλεγαν ως μέλη του πληρώματος;
Τίποτα από τα δύο. Απλά δεν πιστεύαμε για τον εαυτό μας ότι θα μέναμε σταθεροί στην προσπάθεια κι ότι τελικά θα τολμούσαμε να πάρουμε μέρος ενεργά στην αποστολή.
* Υπήρχαν προϋποθέσεις για την συμμετοχή κάποιου ως μέλος του πληρώματος;
Απλά έπρεπε κάποιος να συμμετέχει σε αριθμό προπονήσεων. Ξεκινήσαμε σε κλειστό κωπηλατοδρόμιο, μετά με ασκήσεις έξω από το νερό. Αργότερα όταν η «Αργώ» έπεσε στην θάλασσα αρχίσαμε σταθερά προπονήσεις πάνω στο σκάφος.
* Πόσην ώρα προπόνηση κάνατε την ημέρα;
Ξεκινούσαμε με ασκήσεις έξω από το νερό για 2 ή 3 ώρες για την ενδυνάμωση της φυσικής μας κατάστασης και πάνω στο σκάφος ξεπερνούσαμε τις 10 ώρες προπόνηση.
* Προφανώς αφιέρωσες πολύ χρόνο από την προσωπική σου ζωή στο εγχείρημα!
Κι εγώ κι όλοι οι υπόλοιποι. Συνολικά κάναμε περίπου ένα μήνα προπονήσεις και το ταξίδι κράτησε 64 μέρες.
* Τι αποκόμισες από όλη αυτήν την εμπειρία;
Κάθε λιμάνι ήταν διαφορετικό, για να μην πω ότι κάθε κουπιά ήταν μια διαφορετική εμπειρία! Όταν φτάσαμε στα Σύβοτα, υπολογίσαμε ότι είχαμε κάνει περίπου 200.000 κουπιές σε κάθε μπράτσο του ταξιδιού!
* Αντιμετωπίσατε δύσκολο καιρό;
Γενικώς ο καιρός ήταν σχεδόν πάντα κόντρα. Σπάνια μας έκανε την χάρη να είναι ούριος! Μάλιστα στα Αντίκυρα κι ενώ το συνοδευτικό σκάφος ήταν ήδη στο λιμάνι των Αντικύρων, ξέσπασε ένα τόσο δυνατό μπουρίνι, που μας πέταγε με μανία έξω από το λιμάνι, κάθε φορά που προσπαθούσαμε να μπούμε για να αράξουμε. Μας άλλαξε τα φώτα κανονικά!
Να σκεφτείς ότι πανί κάναμε μόνο τις 4 από τις 64 συνολικά ημέρες πλεύσης. Μια από τις φορές αυτές ήταν κι όταν κατεβήκαμε από Σύβοτα προς Παξούς.
* Αρκετοί από εμάς σας απολαύσαμε να μπαίνετε στο λιμάνι από την βορινή είσοδο με το πανί φουσκωμένο. Μας χαρίσατε ένα εντυπωσιακό θέαμα!
Ήταν εξαιρετικά δύσκολο κι επίπονο πλέον να συνεχίσουμε βόρεια προς Αλβανία με τον καιρό στον Μαϊστρο. Έτσι αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω.
* Το ηθικό πάνω στο σκάφος πως ήταν; Πώς ήταν οι σχέσεις μεταξύ σας; Εσύ ήσουν από τους νεώτερους του πληρώματος;
Το κλίμα πάνω στο σκάφος δεν ήταν πάντα καλό. Εγώ πράγματι ήμουν από τους νεώτερους. Υπήρχαν όμως κι εξηντάρηδες! Ήταν ένας Ολλανδός κι ένας Βολιώτης ηλικίας πάνω από 60 κι οι δυο, που αντέξαν στην κούραση, στις ταλαιπωρίες, στην έκθεση καθημερινά στα στοιχεία της φύσης χωρίς πρόβλημα. Πρέπει να τονίσω ότι ο Βόλος είναι άρρηκτα δεμένος με τον μύθο της Αργούς. Πιστεύουν σΆ αυτό όλοι κι αυτό έπαιξε μεγάλο ρόλο στην δέσμευση του καθενός στο πλήρωμα. ?λλωστε ο καθένας που συμμετείχε μέχρι τέλος το έκανε για τους δικούς του πολύ προσωπικούς λόγους. Όποιος ήρθε μόνο από περιέργεια ή για να περάσει καλά, έκατσε λίγες μέρες κι εγκατέλειψε. Αρκεί να πω ότι αρχικά ξεκινήσαμε πάνω από 80 άτομα και μείναμε 54 στο τέλος.
* Πόσα άτομα πλήρωμα έπρεπε να κωπηλατούν στο σκάφος, για να έχει ιδανική ταχύτητα;
Οι θέσεις κωπηλατών είναι 50 αλλά το σκάφος πηγαίνει ιδανικά με 46 άτομα στα κουπιά, καθώς τα δύο μπροστινά και τα δύο πίσω κουπιά δεν είναι πολύ λειτουργικά.
* Αντιμετωπίσατε αρρώστιες πάνω στο σκάφος ή άλλα προβλήματα υγείας; Γιατρό είχατε μαζί σας;
Την πρώτη εβδομάδα δεν είχαμε γιατρό. Μετά όμως μας έστειλαν. Μικροτραυματισμούς είχαμε πάνω στο σκάφος, που ήταν λογικοί για την ζωή πάνω σε ένα τέτοιο σκάφος. Αρρώστειες κι έναν θάνατο είχαμε επίσης αλλά δεν αφορούσαν μέλη του πληρώματός μας αλλά του συνοδευτικού σκάφους.
* Αν σε ρώταγα, τι σου έμεινε πιο έντονα χαραγμένο στην μνήμη σου από όλη αυτήν την εμπειρία;
(Η απάντηση έρχεται άμεσα κι αφοπλιστικά) Η άφιξη στους Παξούς!
Είχα αγωνία, σχεδόν άγχος για το μπράτσο των Παξών. Ήταν ιδιαίτερο δύσκολο να περάσουμε από το νησί. Δεν ήξερα μέχρι τελευταία στιγμή αν θα τα καταφέρναμε τελικά.
· Η ενημέρωση που η δική μας Δημοτική αρχή είχε, ήταν ότι θα φτάνατε περίπου ένα μήνα νωρίτερα. Η υποδοχή σας είχε σχεδιαστεί και αναβληθεί περίπου 3 φορές.
Είναι αλήθεια αλλά για αυτό δεν έφταιγαν παράγοντες που είχαν να κάνουν με το σκάφος αλλά προβλήματα που προέκυψαν αναφορικά με τον Δήμο Βόλου, τα οποία μας καθυστέρησαν πολύ. Ότι προβλήματα είχαμε εμείς μεταξύ μας ως πλήρωμα ή με τον καπετάνιο, τα λύναμε και την άλλη μέρα συνεχίζαμε σαν να μην συνέβαινε τίποτα. Μπορεί επίσης λόγω υπερβολικής σωματικής κούρασης να αναβάλαμε την αναχώρησή μας για μια ή περισσότερες ημέρες. Όμως αυτού του είδους η καθυστέρηση δεν ήταν κρίσιμη.
Οι καθυστερήσεις και οι σημαντικότερες δυσκολίες προέκυψαν από γραφειοκρατικά και διαδικαστικά θέματα. Για παράδειγμα το συνοδευτικό σκάφος ιδιοκτησίας Βαρδινογιάννη, που ήταν χορηγία του Ομίλου Ρέστη, μας εγκατέλειψε στην Πρέβεζα απροειδοποίητα. Τότε μόλις μάθαμε ότι ο χορηγός είχε υπογράψει σύμβαση μόνο για ένα μήνα, γεγονός που μας απέκρυψε ο Δήμος Βόλου. Όταν τα χρήματα της χορηγίας έληξαν, ο Δήμος Βόλου δεν μπόρεσε να συνεισφέρει το δικό του μερίδιο χρημάτων για να συνεχιστεί η υποστήριξή μας από το συνοδευτικό σκάφος.
· Πρέπει να σου πω ότι η προβολή του εγχειρήματος παρόλο που ήταν σχεδόν καθημερινή στα ΜΜΕ κι ιδιαίτερα στο ραδιόφωνο, από ένα σημείο και μετά ήταν σχεδόν αποκλειστικά αρνητική.
Το γνωρίζαμε. Όμως, όταν κάποιος κωπηλατεί όλη μέρα, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να στέλνει ένα ημερήσιο δελτίο τύπου. Αυτό δεν μεταδιδόταν ποτέ όπως το είχαμε στείλει εμείς. Δεν ξέρω για ποιους λόγους γινόταν αυτό. Προσωπική μου άποψη είναι ότι έφταιγε σε αυτό ο Δήμος Βόλου. Έκανε πολλά λάθη στον τομέα αυτό.
· Φαντάζομαι ότι θα θεωρείται συγχωρημένος για όσα λάθη ενδεχομένως έκανε, από την στιγμή που έφερε σε πέρας ένα τόσο φιλόδοξο και σημαντικό για την ναυτιλιακή ιστορία της χώρας μας εγχείρημα.
Φυσικά! Απλά περιμένεις ότι θα σέβονταν περισσότερο τον κόπο σου.
· Έκανες φιλίες που θεωρείς ισχυρές πάνω στο σκάφος;
Βέβαια, μάλιστα πιο ισχυρές κι από αυτές που όλοι κάνουμε στον στρατό. Βλέπεις, έτυχε να κάνω κι ένα μέρος της θητείας μου πάνω στην «Αργώ» και μπορώ να συγκρίνω τις δύο καταστάσεις. Στην «Αργώ» υπήρχε κοινή αγωνία για την επιτυχία της προσπάθειας, ενώ στον στρατό απλά περιμένεις να τελειώσει «το νούμερό σου».
· Τι θα γίνει τώρα με το σκάφος αυτό;
Βρίσκεται αραγμένο στο λιμάνι του Βόλου κι είναι επισκέψιμο τουλάχιστον από έξω. Απαγορεύεται να επιβιβαστεί το κοινό ελεύθερα πάνω στο σκάφος. Βρίσκεται υπό κατασκευή ένα ναυτικό πάρκο, στο οποίο θα τοποθετηθεί. Θεωρείται πλέον επίσημα αρχαίο καράβι, αφού πιστοποιήθηκε με τα μίλια που κάναμε ως πιστό αντίγραφο αρχαίου καραβιού. ?λλωστε για αυτό συνεχίσαμε το ταξίδι πεισματικά μετά την εγκατάλειψή μας από το συνοδευτικό σκάφος στην Πρέβεζα. Θα έπρεπε να είχαμε σταματήσει τότε εκεί, όμως τόσο ο καπετάνιος όσο κι όλοι στο πλήρωμα θέλαμε να πετύχουμε τον χαρακτηρισμό του σκάφους ως πιστού αντιγράφου. Αλλιώς θεωρούσαμε ότι θα είχαμε αποτύχει!
· Γιατί χαράξατε την ακριβώς αντίθετη πορεία από αυτήν που πραγματικά είχε κάνει η «Αργώ» σύμφωνα με την μυθολογία;
Αν είχαμε πράγματι πάει προς την Γεωργία, τώρα ίσως θα ήμασταν όλοι «στα θυμαράκια», αφού ξέσπασε πόλεμος εκεί. Όχι, αστειεύομαι! Απλά η Τουρκία δεν μας έδωσε άδεια να περάσουμε από τα δικά της ύδατα, για να μην ξυπνήσουμε προφανώς κάποιες ανεπιθύμητες μνήμες. ?λλωστε το ταξίδι ήταν να γίνει αρχικά πέρυσι αλλά κόλλησε για τον ίδιο λόγο. Έτσι φέτος για να μην πάει όλη η προσπάθεια στον βρόντο αποφασίστηκε να γίνει ένα εφάμιλλο ταξίδι.
Πάντως αν είχαμε κάνει το αρχικό ταξίδι προς την Τουρκία, θα είχαμε φτάσει έγκαιρα καθώς οι καιροί στο Αιγαίο ήταν ευνοϊκότεροι. Θυμάμαι τον καπετάνιο μας να μας λέει μισοαστεία μισοσοβαρά κάποια στιγμή που δεν αντέχαμε να κωπηλατήσουμε άλλο κόντρα στον καιρό: «Κάτι ήξερε ο Ιάσονας που πήγε από την άλλη!»
· Η τελετή υποδοχής που είχαμε αρχικά σχεδιάσει ήταν πολύ εντυπωσιακή. Το γεγονός ότι η υποδοχή σας αναβλήθηκε τουλάχιστον 3 φορές, έκανε τους εθελοντές που αρχικά συμμετείχαν να χαλαρώσουν κάπως ή να αδυνατούν να βοηθήσουν όταν τελικά φτάσατε. Είχαμε σχεδόν εγκαταλείψει την ιδέα ότι θα ερχόσασταν. Ευχαριστήθηκες από την υποδοχή που επιφύλαξε το νησί μας στην «Αργώ»;
Ναι, το ευχαριστήθηκα ιδιαίτερα. Θεωρώ ότι τιμήθηκε και το νησί μας από την επίσκεψη της «Αργούς» αλλά κι εγώ προσωπικά. Γιατί όλοι από το πλήρωμα γνώριζαν ότι ένα κομμάτι από εδώ είμαι κι εγώ! Μάλιστα σκέφτονται του χρόνου να τιμήσουν τους Παξούς για την υποδοχή που μας έγινε εδώ.
Γνώριζα ήδη κι εγώ ότι το πέρασμα από τους Παξούς ήταν πολύ δύσκολο. Υπήρχαν πιέσεις από τόσα άλλα μέρη άλλωστε. Το σχέδιο προσέγγισης στα λιμάνια ήταν δεδομένο αλλά στην πορεία δεν τηρήθηκε απολύτως. Αρκεί να πω ότι φεύγοντας από Κέρκυρα και μέσα στο κανάλι ακόμα δεν ήξερα αν θα σταματούσαμε στους Παξούς. Το πλήρωμα γνωρίζοντας την επιθυμία μου όμως άρχισε να φωνάζει, για να πάρουμε πορεία για Παξούς. Ήταν σαν μια μικρή ανταρσία!
· Αν σου ζήταγα με μια φράση να περιγράψεις όσα έζησες;
Καταπληκτικό! Μια εμπειρία ζωής, μια ευκαιρία που σπάνια δίνεται σε άνθρωπο να γνωρίσει την χώρα του αλλά κυρίως να συνειδητοποιήσει την δική του δύναμη κι αντοχή.
· Τι σκέφτεσαι για το μέλλον σου τώρα; Θα μπορούσες να ασκήσεις επάγγελμα στο νησί; Σε τρομάζει η ζωή εδώ;
Σε λίγες μέρες δίνω το τελευταίο μου μάθημα για το πτυχίο στην Σχολή Ιατρικών …. Δεν ξέρω αυτήν την στιγμή τι θα κάνω στο μέλλον. Είναι άλλωστε κάτι που δεν το αποφασίζεις στο πόδι. Τώρα θέλω μόνο να χαλαρώσω και να ζήσω λίγο στους Παξούς.
Η μόνιμη εγκατάσταση στο νησί με τρομάζει. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Αλλά το αγαπώ το νησί. Το γνωρίζω και τον χειμώνα. Έχω κάνει και σχολείο εδώ για ένα διάστημα κι έχω εδώ πολλούς ανθρώπους που με αγαπάνε. Κι ο αδελφός μου – που είναι νέος γιατρός - αγαπά τους Παξούς παθολογικά. Αλλά είμαστε στην αρχή της καριέρας μας. Ποιος ξέρει στο μέλλον …….
...| 30/10/2008 | Print |